بسیاری از ما عطرهایی داریم که سال‌ها در کمد مانده‌اند و از خود می‌پرسیم آیا عطری که برای مدتی استفاده نشده هنوز خوب است؟ یا عطری که باز شده، چقدر ماندگار است؟ عطرها هم مثل غذا یا دارو، تاریخ انقضایی ندارند که دقیقاً رویشان حک شده باشد، اما ترکیب شیمیایی‌شان با گذر زمان تحت تأثیر قرار می‌گیرد و کیفیت رایحه تغییر می‌کند. درک این روند و یادگرفتن روش‌های نگهداری صحیح، به شما کمک می‌کند عطرتان را در بهترین حالت نگهدارید و از هدر رفتن پول جلوگیری کنید.
🔸 آیا عطر واقعاً تاریخ انقضا دارد؟
تعریف “انقضا” در مورد عطر
انقضا در مورد عطر به معنای این است که رایحه دیگر مثل روز اول آن‌قدر خوب نیست، مولکول‌های معطر تغییر کرده‌اند، برخی نت‌ها محو شده‌اند، اختلالاتی در ترکیب بویایی ظاهر شده‌اند. عطر ممکن است “خراب” نشده باشد، اما کیفیتش کاهش یافته.
نظرات منابع معتبر
- برند Molton Brown می‌گوید که عطرها ویژگی دارند که بسته به فرمول، مواد تشکیل‌دهنده و نحوه نگهداری بین ۳ تا ۵ سال پس از باز شدن کیفیت‌شان حفظ می‌شود. خانه عطر Creed هم بیان کرده که پس از باز شدن بطری، عطرها عموماً ۳ تا ۵ سال عمر مفید دارند.
- به نقل از Truly Beauty و Byrdie، پارامترهایی مثل حضور نت‌های مرکباتی یا طبیعی باعث کاهش سریع‌تر کیفیت می‌شوند. عطرهایی با نت پایه چوبی، مشک و وانیل ماندگاری بیشتری دارند.
🔸 چه عواملی عمر عطر را کاهش می‌دهند؟
برای اینکه بفهمیم چرا عطر خراب می‌شود و چه چیزی آن را زودتر خراب می‌کند، باید با عوامل زیر آشنا باشیم:
اکسیداسیون (Oxidation)
وقتی عطر باز می‌شود یا هوا وارد بطری می‌شود، مولکول‌ها در مواجهه با اکسیژن تغییر شیمیایی پیدا می‌کنند. این باعث تغییر رایحه و گاهی ایجاد بوی فلزی، ترش یا “سرکه‌ای” می‌شود.
نور (به ویژه نور UV / آفتاب مستقیم)
نور، به خصوص نور آفتاب یا لامپ‌های قوی، باعث شکست مولکول‌های حساس می‌شود و تغییر رنگ عطر یا کاهش کیفیت رایحه را به همراه دارد.
دما و نوسانات دمایی
گرما مولکول‌ها را فعال‌تر می‌کند، واکنش‌ها سریع‌تر اتفاق می‌افتند، ترکیبات ضعیف‌تر سریع‌تر خراب می‌شوند. دمای ثابت، خنک و معتدل بهترین وضعیت است.
رطوبت
رطوبت زیاد می‌تواند باعث رشد باکتری‌ها شود یا مولکول‌های معطر را تحت تأثیر قرار دهد، به خصوص اگر عطر روی پوست یا در محیط مرطوب نگهداری شود.
غلظت رایحه / نوع نت‌ها
- نت‌های بالا (Top Notes)، مخصوصاً نت‌های مرکباتی، طبیعی یا سبز، زودتر تبخیر شده و خراب می‌شوند.
- نت‌های پایه (Base Notes) سنگین‌تر مانند چوب، مشک، عود، تنباکو، وانیل با ثبات‌ترند و دیرتر خراب می‌شوند.
غلظت عطر (Perfume, Eau de Parfum, Eau de Toilette, Eau de Cologne و غیره)
عطری با غلظت بیشتر اسانس معمولاً ماندگاری بهتری دارد، هرچند باز هم به نحوه نگهداری وابسته است.
🔸 چگونه بفهمیم عطرمان خراب شده است؟ (علائم انقضا)
چند نشانه واضح وجود دارد که عطر شروع کرده به خراب شدن:
- تغییر رنگ مایع: تیره شدن یا مایل به قهوه‌ای شدن رنگ عطر یکی از علائم معمول است.
- رایحه‌ی تغییر یافته: بوی فلزی، ترش، سرکه‌ای، یا بوی مایع “پوسیده” در نت‌های بالا یا کلی ترکیب.
- کدورت یا لایه‌بندی مایع: اگر مایع شفاف نباشد یا ذرات معلق داشته باشد.
- حساسیت پوستی: با گذشت زمان ممکن است ترکیبات اکسیده شده پوست را تحریک کنند.
- افت ماندگاری و پخش بو: عطر دیگر مثل قبل پخش بو ندارد، رایحه‌ی اولیه ضعیف شده یا پس از مدتی بو محو می‌شود.
🔸 جمع‌بندی
- عطرها دقیقاً مثل مواد خوراکی تاریخ انقضا ندارند، اما کیفیت آنها با گذشت زمان و تحت شرایط نامناسب کاهش می‌یابد.
- عوامل اصلی کاهش کیفیت: نور، هوا، گرما، رطوبت، ترکیب نت‌ها و غلظت عطر.
- با نگهداری مناسب (بطری بسته، تاریک، جای خنک، استفاده منظم) می‌توانید عمر عطرتان را به حداکثر برسانید.
- اگر عطر تغییر رنگ داد، بو یا حس آن متفاوت شد یا پوستتان را تحریک کرد، باید احتیاط کنید.
- استفاده از حجم مناسب و خرید در اندازه‌ای که بتوانید به‌موقع استفاده کنید هم مهم است.
برای دیدن مجموعه کامل عطرهای فروشگاه عطرآوید، پیشنهاد می‌کنیم به بخش محصولات تخصصی عطر سر بزنید.
